İlçede, çok sayıda mağara vardır. Bu nedenle 1975 yılına kadar ilçeye 
'Karamağara' denilmiştir. En önemli akarsuyu ilçe merkezinden geçen ve 
çekerek ırmağının önemli kollarından olan Sarayözü dür. İlçede, yazların
 sıcak, kışların ise, soğuk ve sert geçtiği tipik bir karasal iklim egemendir. 
İlk ve sonbahar mevsimlerinin yağışlı olduğu ilçede yaygın bitki örtüsü bozkırlardır.

İlçenin en önemli kaynakları tarım ve hayvancılık olup, arazi genelde dağlık
 olduğundan tarım ikinci planda kalmaktadır. Koyun ve kıl keçisi gibi küçükbaş 
hayvanlar ile modern ahırlarda besicilik yapılmaktadır. Başlıca tarım ürünleri, 
nohut, buğday, arpa, mercimek ile seralarda; salatalık, domates, biber vb.
 sebzelerdir. Geçmişte sel (1970) ve deprem (1941) gibi büyük doğal felaketler 
geçiren ilçede, nüfusun büyük bir bölümü Avrupa Ülkeleri'ne işçi olarak gitmiştir
.Bu nedenle, gelirin önemli bir kısmını da işçilerin gönderdiği dövizler 
oluşturmaktadır

ESERLER

.........     Saraykent İlçesi Divanlı Köyünde bulunan mağaralar çeşitli bölmelerden 
oluşmaktadır. Mağaralar kayalara oyulduğu gibi, taştan oyma merdivenlerle 
inilen mağaralar da vardır. Bu mağaraların Bizans dönemine ait olduğu
 belirtilmektedir.
Saraykent Kaplıcası
Yozgat-Sivas karayolu üzerinde, Yozgat'a 70 km. mesafedeki Saraykent ilçesindedir.
 Kaplıca suyu sodyumklorürlü, sodyumbikarbonatlı ve kalsiyumsülfatlı sular 
grubundandır. Suyun incelenmesi sonucu romatizmal hastalıklarda, kırık çıkık
 sekellerinde, kadın hastalıklarında, nevrit ve polinevritlerde kullanılmasının 
faydalı olacağı tespit edilmiştir. Sıcaklığı 74 santigrat derecedir.

EFSANE

.........      Saraykent İlçesi 2 Mayıs 1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla teşkil 
olun­muştur.

İlçe merkezi olan Karamağra hakkındaki tarihî kayıtlar 1530 yıllarına 
ka­dar inmektedir. O yıllarda Karamağra, Ağcalu kabilesinden
 Ali Hacılu Ce­maatinin ekin­­liği olup; ekinliğin yıllık vergi geliri 
320 akçe idi. Karamağra'nın yaklaşık 30 yıl sonrasına ait kayıtlarda Sorgun Nahiyesine bağlı olduğu görünmektedir.

Karamağra, Tanzimat'tan sonra yapılan idarî düzenlemeler gereği
 Kara­hisar-ı Behrâmşâh Kazasına bağlanmıştır. 1860'larda
 Karahisar-ı Beh­râm­şâh Kazası merkezinin, yeni ve hızla gelişen
 bir yerleşim yeri olan Ma­den kasaba­sına alınması ile kazanın
 ismi de Akdağmadeni Kazası olarak de­ğiş­tirilmiştir. Dolayısıyla
 Karamağra da bu tarihlerden itibaren Akdağ­ma­de­ni'ne bağlı
 görün­mek­tedir. Ancak, 1871 ile 1875 yılları arasında kaza 
mer­ke­zi­nin Kara­mağ­ra'ya nak­­ledilmiş olmasından olmalıdır ki, 
bu yıllara ait Osman­lı yıllıklarında, Akdağmadeni Kazasının yerine
 Karamağra Kazası adı geç­mektedir.

Akdağmadeni'ne bağlı bir bucak merkezi olan Karamağra'nın ismi,
 17.2.1975 yıl ve 7-9461 sayılı kanunla Saraykent olarak değiştirilmiştir
. İlçe merkezinde belediye teşkilâtı 1972 yılında kurulmuştur.

İlçe merkezi, Cumhuriyet döneminde iki kez tarihinde derin izler bıra­kan 
doğal afete maruz kalmıştır. Birincisi, 1941 yılında meydana gelen 
dep­remdir. Depremde çok sayıda kişi hayatını kaybettiği gibi evlerin
 hemen hemen tamamı yıkıl­mıştır. İkinci afet ise, 1970 yılında meydana 
gelen sel baskınıdır. Bu felakette çok sayıda mal kaybı olmuş ve beş kişi 
hayatını yi­tirmiştir.(resimler saraykent belediyesi sitesinden alıntır.)
Saraykent İlçesi
 
Yüzölçümü 157 km2
Nüfus 26.077

İlçe, il topraklarının doğusunda yer almaktadır. doğuda ve güneyde
 Akdağmadeni,batıda Sorgun, kuzeyde ise, Kadışehri ile çevrili olan 
ilçenin, Kadışehri ilesınırı Çekerek Suyu çizmektedir. Akdağmadeni2ne 
bağlı bir nahiye merkezi iken,1990 yılında 3644 sayılı kanunla ilçe kurulmuştur. 
İdari olarak 3 belde ve 21köy bağlı bulunmaktadır.

İlçe, genellikle dağlık ve dalgalı bir arazi yapısına sahiptir. İlçe 
merkezininkuzeyindeki Kaletepe ve Yılanboynu Tepesi en önemli 
engebelerdir. Granit gibivolkanikkaynakların yaygın olduğu ilçede fay 
hatlarının (kırık hattı)varlığından dolayı zengin termal kaynaklar bulunmaktadır
. Şifa kaynağı olarakkullanılan bu kaynaklardan, son yıllarda seracılık alanında da yararlanılmaktadır.İlçede, çok sayıda mağara vardır. Bu nedenle 1975 yılına kadar ilçeyeKaramağara denilmiştir.

En önemli akarsuyu ilçe merkezinden geçen ve Çekerek Irmağının 
önemlikollarından olan Sarayözü dür. İlçede yazların sıcak ve kurak,
 kışların soğukve sert geçtiği tipik bir karasal iklim egemendir. İlk ve 
sonbaharmevsimlerinin yağışlı olduğu ilçede yaygın bitki örtüsü bozkırlardır.
 İlçemerkezinin kuzeyinde ise, meşe ormanları yer almaktadır. 
Son yıllardaağaçlandırma çalışmaları hızlanmış, Ulugedik, Bağlar, 
Yılanboynu ve Bayırmevkiilerinde çok sayıda çam ve akasya fidanı
 dikilmiştir.

İlçenin nüfusu, 26 796 olup, 16 905i köylerde, 9 891i de, ilçe 
merkezindeyaşamaktadır. Nüfus yoğunluğu ise,

İlçenin en önemli kaynakları tarım ve hayvancılık olup, arazi 
genelde dağlıkolduğundan tarım ikinci planda kalmaktadır. Koyun
 ve kıl keçisi gibi küçükbaşhayvanlar ile modern ahırlarda besicilik 
yapılmaktadır.Başlıca tarım ürünleri,nohut, buğday, arpa, mercimek 
ile seralarda; salatalık, domates, biber vb. sebzelerdir.
Geçmişte sel (1970) ve deprem (1940) gibi büyük doğal felaketler 
geçirenilçede, nüfusun büyük bir bölümü Avrupa Ülkelerine
 işçi olarak gönderilmiştir.Bu nedenle, gelirin önemli bir kısmını 
da işçilerin gönderdiği dövizleroluşturmaktadır.

BAĞLI BELDELER: Dedefakılı, Ozan, Çiçekli

BAĞLI KÖYLER=